MF chce zaostrzenia kar w sektorze ubezpieczeniowym

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku. Dokonuje on nowelizacji 19 ustaw dot. rynku finansowego, w tym ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

Zmiany, zaproponowane przez Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, mają na celu uporządkowanie i usprawnienie funkcjonowania instytucji rynku finansowego. W szczególności projekt zakłada eliminację barier dostępu do rynku finansowego, wzmocnienie nadzoru nad rynkiem finansowym, lepszą ochrony klientów instytucji finansowych, akcjonariuszy mniejszościowych oraz zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji obowiązków nadzorczych przez Komisję Nadzoru Finansowego. W tym zakresie projekt przewiduje m.in. takie rozwiązania jak: dostęp nadzorcy do informacji zawierających tajemnice prawnie chronione czy rozszerzenie obowiązku zachowania w tajemnicy informacji o przekazaniu danych uprawnionym służbom.

Ustawa ma wprowadzić zmiany m.in. do:

• ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń,
• ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych,
• ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym,
• ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
• ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej,
• ustawy dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych.

Zmiany w ustawie  o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK

Projekt zakłada m.in. umożliwienie organowi nadzoru zastosowanie środków nadzorczych w przypadku ciągłego nieprzekazywania przez zakład ubezpieczeń danych do Ośrodka Informacji UFG w wyznaczonym terminie. Wśród propozycji znalazło się też zniesienie obowiązku przekazywania organowi nadzoru przez zakłady ubezpieczeń informacji o zmianach taryf składek ubezpieczeń obowiązkowych. Projektem doprecyzuje się też termin przeprowadzania likwidacji szkód na rzecz UFG oraz wprowadza się uprawnienia dla organu nadzoru do zastosowania sankcji za nieterminową likwidację takich szkód. Ponadto UFG otrzyma dostęp do notatek Policji zawierających informacje o wypadku drogowym.

Zmiany w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej

Nowelizacją proponuje się rozszerzenie grupy organów, na żądanie których zakład ubezpieczeń ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę dotyczącą poszczególnych umów ubezpieczenia, o Straż Graniczną oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne. Zgodnie z brzmieniem projektu, organ nadzoru będzie miał także możliwość nakładania sankcji na członków zarządów zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz prokurentów również po ustaniu pełnienia funkcji lub zajmowania stanowiska przez osobę odpowiedzialną za dane naruszenie. Ustawą proponuje się też zwiększeniu maksymalnej wysokości kar nakładanych na członków zarządu zakładu ubezpieczeń albo zakładów reasekuracji oraz prokurentów do kwoty 20 mln zł. Ponadto, katalog osób, na które organ nadzoru będzie mógł nakładać kary pieniężne zostanie rozszerzony o osoby, które w okresie, w którym nastąpiło naruszenie pełniły funkcje członków rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo zakładu reasekuracji. Rozszerzony zostanie również katalog okoliczności, które organ nadzoru będzie brał pod uwagę przy określaniu wysokości kar pieniężnych nakładanych na członków zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji oraz prokurentów. Pojawią się okoliczności takie jak:

• waga i czas trwania naruszenia,
• odpowiedzialność członka zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji lub prokurenta za naruszenie,
• skala korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez członka zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo zakładu reasekuracji lub prokurenta w związku z naruszeniem,
• straty poniesione przez ubezpieczających, ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia w związku z naruszeniem,
• straty poniesione przez osoby trzecie w związku z naruszeniem,
• gotowość członka zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji lub prokurenta odpowiedzialnego za dane naruszenie do współpracy z organem nadzoru oraz
• uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez członka zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji lub prokurenta odpowiedzialnego za naruszenie.

Zgodnie z projektem, organ nadzoru nie będzie miał możliwości nałożenia kary na dany zakład, jeżeli od uzyskania przez niego informacji o naruszeniu upłynęło więcej niż 6 miesięcy albo od popełnienia tego naruszenia upłynęło więcej niż 2 lata.

Zmiany w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń

Nowelizacja wprowadza wymóg, zgodnie z którym organ nadzoru otrzyma uprawnienie dającego możliwość dokonania „z urzędu” wykreślenia agenta z rejestru pośredników ubezpieczeniowych w przypadku, gdy zakład ubezpieczeń zakończył działalność lub w przypadku poinformowania przez macierzysty organ nadzoru państwa członkowskiego UE sprawującego nadzór nad zakładem ubezpieczeń o zaprzestaniu prowadzenia działalności ubezpieczeniowej na terytorium Polski bądź w sytuacji połączenia się zakładów ubezpieczeń.

Zmiany w innych aktach prawnych

Proponowane rozwiązania zakładają m.in. wpisanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (dalej „EIOPA”) do katalogu instytucji, którym możliwe jest udzielenie objętych tajemnicą zawodową informacji niezbędnych do realizacji ich zadań, jeżeli obowiązek taki wynika z przepisów dotyczących utworzenia i działalności tych podmiotów, a także umożliwienie przekazania informacji objętych tajemnicą zawodową do właściwych władz nadzorczych sprawujących nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym lub emerytalnym oraz w sprawach związanych z wykonywaniem tego nadzoru, jeżeli wskutek tego nie zostanie naruszony interes gospodarczy Polski oraz KNF wyraził swoją uprzednią zgodę na przekazanie takich informacji.

Ustawa ma wejść w życie w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia.